W związku ze wskazanym obowiązkiem przedłożenia ekspertyzy przyrodniczej w przedmiotowym konkursie, proszę o informację, czy przedstawiono ramowy zakres dla wskazanego dokumentu (poza zapisem, że zakres musi być adekwatny do specyfiki projektu)? 

Temat: ekspertyza przyrodnicza, ekspertyza środowiskowa

Poddziałanie: 5.3 Ochrona różnorodności biologicznej

Informuję, że w dokumentacji konkursowej w ramach Działania  5.3 Ochrona różnorodności biologicznej Regionalnego Programu Operacyjny Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014–2020 nie określono ram wykonania ekspertyzy przyrodniczej (poza zapisem, że zakres musi być adekwatny do specyfiki projektu).

Należy mieć jednak na uwadze, iż ekspertyzy przyrodnicze mają na celu opisanie stanu środowiska naturalnego występującego na danym obszarze. Sporządza się je najczęściej wtedy, gdy planowana inwestycja może spowodować zagrożenia środowiskowe lub odbywać się będzie na terenach występowania gatunków chronionych roślin, zwierząt lub grzybów.

Kompleksowa ekspertyza przyrodnicza obejmuje swoim zasięgiem wszystkie parametry środowiskowe, od stanu zanieczyszczenia gleb czy wód, przez stan siedlisk przyrodniczych, aż po występujące gatunki organizmów żywych oraz te mogące występować potencjalnie. W wielu przypadkach sporządza się jednak uproszczone ekspertyzy, obejmujące swoim zakresem jedynie wybrane grupy organizmów. Przy tym należy zaznaczyć, że ekspertyza powinna być sporządzona w zakresie adekwatnym do specyfiki projektu.

Obowiązek wykonania ekspertyzy spoczywa na Wnioskodawcy, który zobowiązany jest do zachowania odpowiedniego stanu środowiska naturalnego i odpowiada za ewentualne szkody przyrodnicze.

Ekspertyza przyrodnicza często sporządzana jest przez kilku ekspertów zajmujących się poszczególnymi grupami organizmów, a w jej skład wchodzi opinia, m.in. ornitologa, teriologa czy botanika. Ważne, aby eksperci wykonujący prace terenowe posiadali odpowiednią wiedzę teoretyczną, jak również doświadczenie w pracy z daną grupą organizmów.

Dodatkowo należy wskazać, iż ekspertyza przyrodnicza powinna zawierać m.in.:

• miejsce jej wykonania;
• termin sporządzenia (ze szczegółowym uwzględnieniem okresów wegetacji roślin oraz aktywności zwierząt);
• metodykę badań – jakimi metodami i narzędziami przeprowadzono ekspertyzę.

Oprócz wyników samej inwentaryzacji przyrodniczej, ekspertyza zwiera możliwe rozwiązania do zastosowania przez inwestora mające na celu minimalizację negatywnego wpływu prowadzonych prac na środowisko. Eksperci opracowują harmonogram prac, który najmniej zaburzy porządek w środowisku oraz proponują wytyczne działań kompensacyjnych.

Ekspertyzę przyrodniczą należy dostarczyć najpóźniej na etapie oceny merytorycznej. Jej brak będzie skutkował negatywną oceną wniosku o dofinansowanie projektu zgodnie z art. 53 Ustawy wdrożeniowej.

Czy w przypadku nierozstrzygniętych konkursów odnośnie ułatwienia dostępu do usług społecznych, możliwa będzie zmiana, (na etapie negocjacji bądź realizacji projektu) grupy docelowej dostosowanej do nowych wytycznych?

Temat: grupa docelowa, zmiana wytycznych

Poddziałanie: 11.2.3 Ułatwienie dostępu do usług społecznych, w tym integracja ze środowiskiem lokalnym

Znowelizowane Wytyczne CT9 obowiązujące od dnia 31 lipca 2019 r. nie wprowadzają zmian w zakresie grupy docelowej. Doprecyzowane zostały jedynie warunki świadczenia poszczególnych form wsparcia, w tym ułatwianie dostępu do usług społecznych świadczonych w społeczności lokalnej. Wsparcie w dalszym ciągu jest realizowane na rzecz osób lub rodzin zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, rozumianych zgodnie z definicją określoną w Słowniku pojęć tychże Wytycznych.

Czy w konkursie  nr RPWM.11.02.03-IZ.00-28-002/19 Wnioskodawca ma sugerować się nowymi wytycznymi, czy korzystać z poprzedniej wersji? W regulaminie istnieją zapisy mówiące, iż usługi opiekuńcze muszą być świadczone dla osób niesamodzielnych. Czy w takim przypadku grupą docelową muszą być osoby niesamodzielne, czy osoby potrzebujące wsparcia w codziennym funkcjonowaniu? Czy nie objęcie wsparciem osób niesamodzielnych będzie skutkowało odrzuceniem projektu?

Temat: zmiana wytycznych

Poddziałanie: 11.2.3 Ułatwienie dostępu do usług społecznych, w tym integracja ze środowiskiem lokalnym

Zmiany wprowadzone przez nowelizację Wytycznych CT9 obowiązują od dnia 31 lipca 2019 r., co oznacza, że do konkursu nr RPWM.11.02.03-IZ.00-28-002/19 zastosowanie mają poprzednie Wytyczne CT9.

Dodatkowo należy zwrócić uwagę, że w przypadku przywołanego pojęcia zmianie ulega jedynie nomenklatura, definicja tego pojęcia została nie zmieniona. Dlatego też, nie ma znaczenia, czy będą to osoby niesamodzielne, czy potrzebujące wsparcia w codziennym funkcjonowaniu, jeżeli zostaną zachowane przesłanki określone w definicji.

Czy uczestnikami projektu mogą być obecni podopieczni ŚDS [Środowiskowego Domu Samopomocy]?

Temat: formy wsparcia, uczestnik projektu

Poddziałanie: 11.2.3 Ułatwienie dostępu do usług społecznych, w tym integracja ze środowiskiem lokalnym

Tak, jednakże należy pamiętać w szczególności, że wsparcie usług opiekuńczych prowadzi każdorazowo do zwiększenia liczby miejsc świadczenia usług opiekuńczych w społeczności lokalnej oraz liczby osób objętych usługami opiekuńczymi świadczonym w społeczności lokalnej przez beneficjenta w stosunku do danych z roku poprzedzającego rok złożenia wniosku o dofinansowanie projektu. Więcej informacji na temat realizacji wsparcia w postaci usług opiekuńczych znajduje się w Wytycznych w zakresie realizacji przedsięwzięć w obszarze włączenia społecznego i zwalczania ubóstwa z wykorzystaniem środków Europejskiego Funduszu Społecznego i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na lata 2014–2020 w Podrozdziale 6.2 Usługi opiekuńcze i asystenckie w ramach PI 9iv.

Dodatkowo należy zwrócić uwagę, że w projekcie Wnioskodawca może rozszerzyć ofertę wsparcia świadczonego przez ŚDS dla dotychczasowych, jak również nowych podopiecznych o nowe usługi społeczne, które wychodzą poza aktualnie przyjęte formy działań tej placówki. Jednakże wsparcie takie będzie mogło być świadczone jedynie w godzinach, które nie będą zawierały się w standardowej (podstawowej) działalności ŚDS. Wsparcie takie powinno mieć charakter, zakres i sposób realizacji właściwy dla usług społecznych zdefiniowanych w Wytycznych CT9.

Czy w świetle zmian w CT9 – wytycznych w zakresie realizacji przedsięwzięć w obszarze włączenia społecznego i zwalczania ubóstwa z wykorzystaniem środków EFS,  z dnia 31.07.2019 w konkursie obecnym do 11.2.3 dopuszczone są do udziału w projekcie rodziny zastępcze zawodowe?

Temat: formy wsparcia, zmiana wytycznych

Poddziałanie: 11.2.3 Ułatwienie dostępu do usług społecznych, w tym integracja ze środowiskiem lokalnym

Zmiany wprowadzone przez nowelizację Wytycznych CT9 obowiązują od dnia 31 lipca 2019 r., co oznacza, że do konkursu nr RPWM.11.02.03-IZ.00-28-002/19 zastosowanie mają poprzednie Wytyczne CT9.

W związku z powyższym, rodziny zastępcze zawodowe mogą brać udział w projekcie jedynie jako otoczenie uczestników. Projekt taki powinien zakładać kompleksowe wsparcie rodziny zagrożonej ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, w tym działania mające na celu przywrócenie dziecka do rodziny biologicznej (o ile jest to możliwe).
Niemniej jednak, w wyjątkowych sytuacjach, w szczególności w których rodzina zastępcza zawodowa przeżywa trudności w wypełnianiu swojej funkcji opiekuńczo-wychowawczej, możliwe będzie, aby wsparcie było skierowane bezpośrednio na rozwiązywanie tych problemów.

W Regulaminie konkursu znajduje się zapis, iż przedmiotem dofinansowania mogą być m.in. usługi opiekuńcze/asystenckie dla osób starszych/osób z niepełnosprawnościami, m.in. opiekun dzienny, asystent osoby niesamodzielnej, wolontariat opiekuńczy, punkty opieki dziennej (kluby seniora „mini świetlice”, dzienne domy pomocy, środowiskowe domy samopomocy), ułatwienie dostępu do sprzętu pielęgnacyjnego i rehabilitacyjnego poprzez możliwość wypożyczania go.

Stowarzyszenie X prowadzi obecnie dwa środowiskowe domy samopomocy. Czy zatem możliwy do dofinansowania (spełniający wymogi konkursu) byłby projekt dla przyszłych podopiecznych ŚDS zrekrutowanych w ramach projektu polegający na dostarczeniu im specjalistycznych usług logopedycznych, psychologicznych lub innych podnoszących ich kompetencje społeczne? Istotny w tym przypadku jest fakt, iż na osoby trafiające do ŚDS przyznawana jest dotacja pochodząca ze środków budżetu państwa, których dysponentem jest wojewoda warmińsko-mazurski. Działania podejmowane w ramach projektu byłyby oczywiście działaniami komplementarnymi do tego co oferuje na co dzień ŚDS. Czy takie osoby po zakończeniu uczestnictwa w projekcie mogłyby kontynuować uczestnictwo w ŚDS, czy też zakończenie okresu realizacji projektu oznaczałoby także zakończenie uczestnictwa w ŚDS?

Temat: formy wsparcia, kwalifikowalność uczestników, uczestnik projektu

Poddziałanie: 11.2.3 Ułatwienie dostępu do usług społecznych, w tym integracja ze środowiskiem lokalnym

Zgodnie z pkt 32 Rozdział 3 Słownik pojęć Wytycznych w zakresie realizacji przedsięwzięć w obszarze włączenia społecznego i zwalczania ubóstwa z wykorzystaniem środków EFS i EFRR na lata 2014–2020 do usług społecznych świadczonych w społeczności lokalnej zaliczamy m.in. usługi w ośrodkach wsparcia, o których mowa w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, o ile liczba miejsc całodobowego pobytu w tych ośrodkach jest nie większa niż 30. Natomiast zgodnie z art. 51a ust. 1 ww. ustawy ośrodkiem wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi jest m.in. środowiskowy dom samopomocy. W związku z tym środowiskowe domy samopomocy wpisują się w zakres tematyczny konkursu nr RPWM.11.02.03-IZ.00-28-002/19 jako forma realizacji usług opiekuńczych. W przypadku środowiskowego domu samopomocy, w którym liczba miejsc całodobowego pobytu będzie większa niż 30, czyli będącego formą wsparcia zinstytucjonalizowanego w rozumieniu ww. Wytycznych, istnieje możliwość realizacji wsparcia w tym podmiocie, jednakże wyłącznie na warunkach określonych w pkt 6 i 7 Podrozdziału 6.2 Usługi opiekuńcze i asystenckie w ramach PI 9 iv ww. Wytycznych.

Dodatkowo należy zwrócić szczególną uwagę, że prowadzenie środowiskowych domów samopomocy jest działaniem realizowanym przez jednostki samorządu terytorialnego  jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej (finansowanym i nadzorowanym przez wojewodę warmińsko-mazurskiego). Zadanie to może być również zlecone zgodnie z art. 25 ww. ustawy organizacji pozarządowej. Należy więc pamiętać, że funkcjonowanie środowiskowego domu samopomocy określają takie dokumenty jak m.in. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz.U. 2010 nr 238 poz. 1586, z późn. zm.) oraz Zarządzenie Wojewody Warmińsko-Mazurskiego w sprawie stosowania wytycznych dotyczących zasad i sposobu realizacji zadania z zakresu administracji rządowej w województwie warmińsko-mazurskim (-środowiskowe domy samopomocy-). W tym drugim dokumencie określono m.in., że środowiskowy dom samopomocy nie może udostępniać w żadnej formie swoich pomieszczeń na cele inne niż związane z prowadzeniem tego ośrodka. Nie mniej jednak, w opinii IOK, jeżeli przedmiotem projektu będzie realizacja wsparcia tylko i wyłącznie w ramach prowadzenia środowiskowego domu samopomocy, zapis ten zostanie zachowany. Dodatkowo w tym miejscu należy zwrócić szczególną uwagę, że Wytyczne w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach EFRR, EFS oraz FS na lata 2014–2020 wprowadzają zakaz podwójnego dofinansowania, definiowanego w szczególności jako: całkowite lub częściowe, więcej niż jednokrotne poświadczenie, zrefundowanie lub rozliczenie tego samego wydatku w ramach dofinansowania lub wkładu własnego tego samego lub różnych projektów współfinansowanych ze środków funduszy strukturalnych lub FS lub/oraz dotacji z krajowych środków publicznych. Może to oznaczać, że sale posiadane przez środowiskowy dom samopomocy nie będą mogły zostać wskazane jako wkład własny do projektu.

Zakończenie uczestnictwa w projekcie nie będzie musiało oznaczać zakończenia udziału w środowiskowym domu samopomocy, chyba że z innych przepisów wynika inaczej. Dodatkowo należy również zapoznać się z treścią Podrozdziału 6.2 Usługi opiekuńcze i asystenckie w ramach PI 9 iv Wytycznych w zakresie włączenia społecznego, który reguluje warunki udzielania wsparcia w zakresie usług opiekuńczych.

Reasumując, w opinii IOK, wsparcie realizowane przez środowiskowe domy samopomocy wpisuje się w założenia konkursu, przy zachowaniu zasad określonych w powyższych akapitach. Ostateczna decyzja o możliwości dofinansowania projektu jest podejmowana przez Zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego, na podstawie pozytywnie przeprowadzonego procesu oceny wniosku o dofinansowanie projektu.

Wnioskodawcą jest organizacja pożytku publicznego, która wyznaczyła swój organ podległy jako jednostkę realizującą projekt. Ta jednostka na co dzień świadczy usługi – posiada ośrodek rehabilitacyjno-wypoczynkowy i oferuje różnego rodzaju pakiety, które obejmują między innymi nocleg i wyżywienie podczas pobytu w ośrodku.  W ramach projektu zaplanowano pobyt Uczestników projektu w ośrodku oraz realizację zajęć. Czy wydatki związane z noclegiem i wyżywieniem Uczestników rozliczane na podstawie noty obciążeniowej wystawionej przez Wnioskodawcę będą kwalifikowalne?

Temat: nota obciążeniowa

Poddziałanie: 11.2.3 Ułatwienie dostępu do usług społecznych, w tym integracja ze środowiskiem lokalnym

Zgodnie z podrozdziałem 6.4 Zasada faktycznego poniesienia wydatku (z tym, że zapisy tego podrozdziału nie dotyczą projektów rozliczanych kwotami ryczałtowymi) pkt 1 „(...) do współfinansowania kwalifikuje się wydatek, który został faktycznie poniesiony przez beneficjenta.”, pkt 2 „Pod pojęciem wydatku faktycznie poniesionego należy rozumieć wydatek poniesiony w znaczeniu kasowym, tj. jako rozchód środków pieniężnych z kasy lub rachunku bankowego (obciążenie rachunku bankowego beneficjenta kwotą transakcji).” oraz pkt 6 „Dowodem poniesienia wydatku jest zapłacona faktura, inny dokument księgowy o równoważnej wartości dowodowej (...)”. Aby nota księgowa (obciążeniowa, uznaniowa lub uznaniowo-obciążeniowa) mogła stanowić dokument księgowy musi spełniać przesłanki określone w art. 21 ustawy o rachunkowości. Przy czym notę księgową stosuję się przy dokumentowaniu transakcji, które nie podlegają przepisom ustawy o podatku od towarów i usług (VAT).

Kwestia związana z trwałością projektów: W odniesieniu do działań, które realizowaliśmy w ramach poprzedniego konkursu – mamy instytucjonalną gotowość do świadczenia tych usług. Ponieważ organizacja nie posiada tak dużych środków własnych, możemy usługi realizować jedynie w ramach działalności statutowej odpłatnej, pobierając opłaty od uczestników, jednocześnie nie uzyskując żadnego zysku. Z uwagi na  fakt, iż odbiorcy naszych działań – rodziny osób z niepełnosprawnością w większości przypadków są rodzinami o bardzo skromnym budżecie miesięcznym (w innych przypadkach większość budżetu przeznaczana jest na specjalistyczną rehabilitację medyczną) – nie ma popytu na usługi, które wiemy, że są bardzo potrzebne i w przypadku realizacji ich w ramach projektu (nieodpłatnie) zgłaszane zapotrzebowanie jest bardzo duże.

Temat: trwałość projektu

Poddziałanie: 11.2.3 Ułatwienie dostępu do usług społecznych, w tym integracja ze środowiskiem lokalnym

Trwałość rezultatów projektu (rozumiana jako instytucjonalna gotowość do świadczenia określonego rodzaju usług społecznych po zakończeniu projektu) należy traktować jako zachowanie rezultatów wypracowanych podczas realizacji projektu (w tym przypadku zwiększenie liczby miejsc świadczenia usług opiekuńczych i liczby osób objętych tymi usługami). Opis sposobu zachowania trwałości rezultatów podlega ocenie, w związku z czym należy przedstawić jak najbardziej szczegółowe informacje, aby uzyskać pełną liczbę punktów w tym zakresie. Dodatkowo należy zwrócić uwagę, że w okresie trwałości należy zachować instytucjonalną gotowość na zasadach jakich był realizowany projekt – czyli, co do zasady, odpłatność za świadczenie usług nie będzie możliwa, ponieważ Regulamin konkursu jej nie przewiduje.

Czy w tej edycji konkursu – tak jak w poprzednich, jest wymagana współpraca z OPS przy rekrutacji oraz informowanie odpowiedniego terytorialnie OPS o wsparciu udzielanym w ramach projektu?

Temat: jednostka realizująca projekt, rekrutacja, informowanie OPS i PCPR

Poddziałanie: 11.2.3 Ułatwienie dostępu do usług społecznych, w tym integracja ze środowiskiem lokalnym

Zgodnie z kryterium specyficznym obligatoryjnym nr 5 Wnioskodawca jest zobowiązany do informowania właściwych terytorialnie OPS i PCPR o projekcie i udzielonych formach wsparcia.

W limitach i ograniczeniach, pkt. 5 zapisano, że projekt musi odbywać się we współpracy z co najmniej jednym podmiotem lokalnym działającym na obszarze realizacji projektu. Czy jeżeli wnioskodawca jest organizacją pozarządową, to może wspomnianą współpracę nawiązać z inną organizacją pozarządową działającą w obszarze włączenia społecznego?

Temat: limity, współpraca podmiotów

Poddziałanie: 11.2.3 Ułatwienie dostępu do usług społecznych, w tym integracja ze środowiskiem lokalnym

Tak, w opisanym przypadku limit zostanie spełniony.